Hernieuwbare energie

Op woensdag 9 oktober 2024 stelden Provinciale Staten het nieuwe beleid voor windenergie vast. Dit beleid gaat de provincie uitvoeren. Daarmee neemt de provincie de regie op de totstandkoming van windenergie in de hele provincie. Dus ook in de gemeente Staphorst. Onderdeel van het provinciale windbeleid zijn de programmeringsafspraken die de provincie en gemeente Staphorst met elkaar hebben gemaakt.

Beëindiging gemeentelijk proces

De voorwaarden voor windenergie zijn vastgesteld in het provinciale beleid. In het beleid is ook vastgesteld hoe de provincie wil komen tot een initiatief waaraan zij kan meewerken. Dit zijn precies de onderdelen waarvoor fase 2 en 3 van ons gemeentelijke proces Kader Grootschalige opwek hernieuwbare energie waren bedoeld: fase 2 voor ‘onder welke voorwaarden’ en fase 3 voor ‘hoe kiezen we een initiatief’. Het college van burgemeester en wethouders heeft daarom op 5 november 2024 besloten dit gemeentelijke proces te beëindigen. Vanaf dat moment concentreert het college zich op de uitvoering van de programmerings-afspraken.

Wat houdt het windbeleid van de provincie in?

De provincie heeft vastgesteld dat er in de hele provincie tot 2030 90 windturbines bijkomen. Ook heeft de provincie bepaald waar die windturbines kunnen komen. De provincie heeft daarvoor provinciale voorkeurszoekgebieden aangewezen en voorwaarden bepaald. Vanaf 16 oktober 2024 kunnen initiatiefnemers voor windparken zich drie maanden lang aanmelden. Voor sommige gemeentelijke zoekgebieden begint die aanmeldperiode in 2025. Voor het zoekgebied van de gemeente Staphorst is dat 1 april 2025. Op www.overijssel.nl/wind staat een kaart waarop de gebieden zijn aangegeven.

Hoe gaat de provincie kiezen uit de plannen voor windturbines?

De windturbines moeten zo goed mogelijk passen in de omgeving. Daarom gaat de provincie de ingediende plannen met elkaar vergelijken. De initiatiefnemer die als beste uit de bus komt, moet de volledige procedure voor een vergunning doorlopen. Onderdeel van die procedure is dat de initiatiefnemer de omgeving goed betrekt bij het plan. Ook zijn in die procedure diverse momenten ingebouwd dat u op de plannen kunt reageren met een zienswijze. De provincie bepaalt wie een vergunning krijgt. Pas als de vergunning definitief is verleend, kan de initiatiefnemer beginnen met de uitvoering van de windturbines.

Meer informatie over het provinciale windbeleid vindt u op de website van de provincie Overijssel: www.overijssel.nl/wind.

Welke afspraken hebben provincie en gemeente Staphorst met elkaar gemaakt?

De provincie heeft de gemeenten de mogelijkheid geboden programmeringsafspraken te maken. Zonder zulke afspraken zou de provincie moeten meewerken aan alle mogelijke initiatieven. Dus óók initiatieven die de gemeente niet wil. Het college van de gemeente Staphorst heeft er dan ook voor gekozen de afspraken wél te maken. De programmeringsafspraken gelden tot 2030.

De programmeringsafspraken tussen provincie en gemeente Staphorst houden het volgende in.

  • Tot 2030 is in de gemeente Staphorst maximaal 100 GWh aan windenergie toegestaan.
    Hiervan is 60 GWh al uitgevoerd met de windparken Spoorwind en Bovenwind.
  • De resterende 40 GWh windenergie mag alleen komen in het voorkeurszoekgebied van de gemeente.
    Dit is het gebied dat de gemeenteraad in september 2022 heeft aangewezen als voorkeurszoekgebied: het gebied tussen de A28, het spoor en de N377. Initiatieven buiten dit zoekgebied zijn tot 2030 niet mogelijk.
  • De provincie streeft naar minimaal 50% lokaal eigendom.
    Die 50% geldt als ‘inspanningsverplichting’. Dat betekent dat de initiatiefnemer er zijn best voor moet doen, maar er niet op afgerekend wordt. Die 50% lokaal eigendom is dus niet af te dwingen.
    De provincie kiest de initiatieven volgens ruimtelijke voorwaarden. Zo’n voorwaarde is bijvoorbeeld hoeveel woningen er staan in de buurt van de geplande windturbine.
    In de programmeringsafspraken hebben we afgesproken dat we met de provincie in gesprek blijven over het bewerkstelligen van zo veel mogelijk lokaal eigendom. Dat past namelijk bij ons Staphorster ondernemerschap. En ook bij ons streven om als gemeenschap zo veel mogelijk voordeel te hebben van windenergie.

Op 28 mei 2024 heeft de gemeenteraad de programmeringsafspraken bekrachtigd.

Wat betekent het provinciale windbeleid voor de gemeente Staphorst?

We waren al begonnen met fase 2 van ons eigen Kader Grootschalige opwek hernieuwbare energie. De komst van nieuw provinciaal windbeleid heeft dat proces doorkruist. Nu het provinciale windbeleid op 9 oktober 2024 definitief is vastgesteld, voert de provincie de regie over de totstandkoming van windenergie in de hele provincie. Dus ook in de gemeente Staphorst. Daarom heeft het college van burgemeester en wethouders op 5 november 2024 besloten dit proces te beëindigen.

Hoezo hebben we meer energie nodig?

De vraag naar energie blijft stijgen. Naar verwachting ook de komende jaren nog. We gebruiken namelijk steeds meer stroom. Onder andere doordat we steeds meer elektrisch koken, elektrisch rijden en elektrisch verwarmen. Tegelijk willen we af van gas en kolen als vervuilende energiebronnen. Vandaar dat we energie willen opwekken met zon en wind. Dat zijn schone, duurzame energiebronnen.

Wat is dan dat Kader Grootschalige opwek hernieuwbare energie?

De vraag naar energie blijft maar groeien. Naar verwachting ook na 2030 nog. Daarom is het college van burgemeester en wethouders in december 2020 gestart met het Kader Grootschalige opwek van hernieuwbare energie 2030-2040. Dit kader is ontworpen als een proces in drie fasen.

  1. Afgerond: Fase 1

    In fase 1 stonden drie vragen centraal: hoeveel energie willen we opwekken, hoe willen we dat doen, en waar willen we dat doen? De gemeenteraad heeft als antwoord op die vragen op 20 september 2022 een besluit genomen: 40 GWh in het gemeentelijke voorkeurszoekgebied. Dat is gebied A, tussen de A28, het spoor en de N377. Met dat besluit werd fase 1 afgerond. De documenten en besluiten van deze fase 1 kunt u bekijken.

  2. Afgerond: Fase 2

    Doel van de fase 2 was om samen met inwoners en bedrijven te praten over de voorwaarden voor windenergie. Vooral met inwoners en bedrijven in het voorkeurszoekgebied. Om deze fase te starten stelde de gemeenteraad op 6 december 2022 de startnotitie vast. We begonnen met fase 2 op 3 april 2023 met een inloopbijeenkomst. De presentaties daarvan kunt u downloaden (pdf, 3,1 mb). Daarna zijn diverse keukentafelgesprekken gevoerd en is een klankbordgroep opgericht. Die klankbordgroep is diverse keren bij elkaar geweest.

    De komst van het nieuwe provinciaal windbeleid heeft ons proces van fase 2 doorkruist. Nu het provinciale windbeleid op 9 oktober 2024 definitief is vastgesteld, voert de provincie de regie over de totstandkoming van windenergie in de hele provincie. Dus ook in de gemeente Staphorst. Daarom heeft het college van burgemeester en wethouders op 5 november 2024 besloten dit proces te beëindigen.

Wat is nu nog de rol van de gemeente voor windenergie?

Het gemeentelijke proces van het Kader grootschalige opwek hernieuwbare energie is dus op 5 november 2024 beëindigd. Het college concentreert zich vanaf dat moment op de uitvoering van de programmeringsafspraken. Daarin hebben we ook afgesproken dat we streven naar zo veel mogelijk lokaal eigendom. Over dat lokale eigendom gaan de provincie en gemeente in overleg met de initiatiefnemer die de provincie selecteert. Die selectie vindt plaats na 30 juni 2025.

Zo veel mogelijk lokaal eigendom past bij ons Staphorster ondernemerschap. En ook bij ons streven om als gemeenschap zo veel mogelijk voordeel te hebben van windenergie. De komende tijd onderzoeken we hoe de gemeente lokaal eigendom kan stimuleren.

Meer informatie en op de hoogte blijven

Hebt u vragen? Dan kunt u deze stellen via duurzaamheid@staphorst.nl. Ook kunt u bellen naar het algemene telefoonnummer: (0522) 46 74 00. De telefoniste maakt voor u terugbelverzoek. Daarna neemt een medewerker zo snel mogelijk contact met u op.

Documenten en besluiten fase 1

Hieronder kunt u de documenten downloaden die in het kader van fase 1 zijn opgesteld. Het concept besluit van B&W is toegelicht in het document ‘concept belangenafweging grootschalige opwek’. De overige documenten bevatten nadere analyses over onder andere het landschap en de techniek. Ook kunt u hier de resultaten vinden van een enquête die in het voorjaar van 2021 is afgenomen onder inwoners en de beknopte verslagen downloaden van inloopbijeenkomsten en andere gesprekken met inwoners en belanghebbenden.

Nieuwsbrieven