Staphorst nog steeds in beeld voor grootschalige munitieopslag

Defensie is op zoek naar meer oefen- en opslaglocaties. Afgelopen zomer maakte Defensie bekend dat Staphorst een van de negen locaties in Nederland is die onderzocht wordt op geschiktheid voor grootschalige munitieopslag. Het kabinet heeft besloten om de eerste onderzoeksresultaten bekend te maken.

In een brief aan de Tweede Kamer heeft Defensie op 12 november laten weten dat zes locaties niet verder onderzocht worden. Drie locaties, waaronder de bestaande munitieopslag aan de Gorterlaan in Staphorst, worden wel verder onderzocht.

Om zo snel mogelijk duidelijkheid te kunnen geven, heeft Defensie aan het kabinet gevraagd om de eerste planMER-onderzoeksresultaten bekend te maken. Het onderzoek gaat om de invloed van een grootschalige munitieopslag op onder meer de omgeving, milieu, geluid en natuur (milieueffectrapportage). Er zijn nu dus nog drie locaties over die verder onderzocht worden: Biddinghuizen, Weerselo en Staphorst. Uiteindelijk heeft Defensie voorkeur voor één grote locatie voor munitieopslag.

Kaveleigenaren in de nabijheid van de munitieopslag (in veiligheidszone A en B) ontvangen van Defensie zo snel mogelijk een informatiebrief over het vervolgproces. Verder informeert Defensie onder meer via de website defensie.nl/ruimtevoordefensie. Hier kunnen mensen ook vragen stellen.

Landsbelang

Begin 2024 lag het plan voor de zoektocht van Defensie ter inzage. Het college heeft in februari 2024 als reactie een zienswijze aan Defensie gestuurd. Daarin verzoekt het college Defensie 'om een zorgvuldige belangenafweging op te stellen'. De zienswijze is met de raad gedeeld en besproken in de raadsvergadering van 27 februari. Vanuit de raad is het signaal meegegeven dat de zoektocht van Defensie het landsbelang dient en Staphorst daar mogelijk een bijdrage aan kan leveren. Naar aanleiding van deze raadsvergadering is er contact geweest met Defensie. Defensie heeft Staphorst vervolgens toegevoegd aan de lijst met te onderzoeken locaties.

Passend bij Staphorst

De plannen van Defensie zien we als een regionale opgave, zoals ook ruimte voor economie en woningbouw regionale opgaven zijn. Deze opgave past bij ons. In Staphorst is namelijk al een munitieopslag van Defensie, dus inwoners zijn er bekend mee. Vanwege de ligging in het Staphorster bos vermoeden we dat hier nog ruimte is voor uitbreiding.

Ook blijkt dat de veiligheidszones van een grootschalige munitieopslag ongeveer overeen komen met de bestaande veiligheidszones, zie ook het kaartje van Defensie met de bestaande en mogelijk nieuwe veiligheidszones. 
Zo valt de Zwarte Dennen in veiligheidszone C. Dit betekent dat recreatie hier wel mogelijk is, maar er geen gebouwen met gordijngevels en grote glasoppervlakken mogen worden geplaatst.

Hoe gaat het verder?

De gemeente Staphorst bepaalt niet of het munitiedepot er wel of niet komt. In het voorjaar van 2025 wordt het planMER-onderzoek afgerond. Daarna stelt het kabinet een voorkeurslocatie vast. Het kabinet weegt daarbij wat Defensie nodig heeft af tegen andere belangen in Nederland. Denk aan woningbouw, energietransitie en natuur.
Na het besluit van het kabinet wordt het onderzoek als onderdeel van het ontwerp Nationale Beleidsvisie Ruimte voor Defensie officieel ter inzage gelegd. Dan is het mogelijk om een zienswijze in te dienen op de resultaten uit het onderzoek en de door het kabinet vastgestelde voorkeurslocatie. Daarna neemt de Tweede Kamer een definitief besluit.

Explosieaandachtsgebied A (cirkel 400 meter), B (cirkel 700 meter) en C (klein: cirkel 1.400 meter, groot: cirkel 1.900 meter

Volgens de wettelijke kaders uit Besluit kwaliteit leefomgeving m.b.t. explosieaandachtsgebieden rond munitieopslag gelden de volgende beperkingen:

Explosieaandachtsgebied A (400 meter):

  • Geen beperkt, kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen en locaties;
  • Geen autowegen, autosnelwegen, spoorwegen, vaarwegen of parkeerterrein voor meer dan 10 motorvoertuigen;
  • Geen agrarische activiteiten die meer dan incidentele aanwezigheid van enkele personen vereisen.

Explosieaandachtsgebied B (700 meter):

  • Geen beperkt, kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen en locaties.

Explosieaandachtsgebied C (klein: 1400 meter, groot: 1900 meter):

  • Geen gebouwen waarin doorgaans een groot aantal personen gedurende een groot gedeelte van de dag aanwezig is met: vlies- of gordijngevels en grote glasoppervlakken.

NB: In de rapportage worden twee C-zones opgenomen (een reële C-zone en de grootste C-zone die op dit moment in Nederland bestaat). Dit is gedaan om een breed ‘worst-case’ beeld te geven. Bij een mogelijke daadwerkelijke realisatie wordt er maar 1 C-zone vastgesteld. Binnen deze zone zijn dus enkel beperkingen met betrekking tot gebouwen met vlies- en gordijngevels met grote glasoppervlakken waar gedurende een groot deel van de dag veel mensen aanwezig zijn. Voor andere gebouwen en activiteiten gelden er geen beperkingen binnen de C-zone.